Strabismus “Şaşılık”

Gözler, görme işlevini yerine getirmesinden dolayı insan bedeninin en önemli organlarından biri olarak görülmektedir. Hassas yapısı nedeniyle ve çeşitli iç ve dış nedenlerden dolayı fonksiyonlarında bozukluklar meydana gelebilmektedir. Bu da insanlar için yaşam kalitesinin büyük ölçüde düşmesine neden olmaktadır. Gözde meydana gelen rahatsızlıklardan bazıları çıplak gözle görülmezken bazıları da dışardan gözlenmektedir. Dış gözlem de insanları daha da rahatsız etmektedir.

Şaşılık (Strabismus) Nedir?

Yaygın olarak görünen rahatsızlıklardan bir tanesi de yani şaşılık olarak adlandırılan göz kaymasıdır. Şaşılık iki gözün arasındaki gelişen açısal uyumsuzluk ya da uyum bozukluğuna verilen addır. Şaşılık rahatsızlığı, insanlarda dış görünümü olumsuz etkilemesinin yanında görme ve görüş kalitesinde de büyük oranda düşüşe neden olmaktadır.

Şaşılık, neden olduğu sebeplerin ortadan kaldırılması amacıyla da tedavisinin elzem olduğu bir hastalık türüdür. Şaşılık rahatsızlığı daha ağır seyreden durumlarda ise gözlerden her ikisinde de kayma görülebilmektedir. Şaşılığın bağlı olduğu nedenlere göre de değişmekte olmakla birlikte gözler üstünde görülen bu kaymalar, ya geçici ya da sürekli bir hal alabilmektedir.

Şaşılık (Strabismus) Kimlerde Görülür?

Şaşılık rahatsızlığı, öncelikle ve genellikle çocuklarda görülmektedir. Genellikle çocuk yaşlarda görünse de ileri yaşlarda da ortaya çıkabilmektedir. Bütün çocukların yüzde beşinde şaşılık rahatsızlığı gözlemlenirken, erişkin yaşlarda ise bu oran yüzde birdir. Ayrıca cinse bağlı değildir. Her iki cinste de eşit sıklıkta ve aralıkta görülmektedir. Bazı nadir görülen tipleri haricinde genel manada genetik olarak bir geçiş göstermemektedir.

İki Gözümüz Birlikte Çalışır mı?

Görme eylemi beyin tarafından gerçekleştirilen bir olaydır. Duygusal bir algı organı olarak bilinen göz, görme işlemini, retinanın aldığı uyarılar neticesinde oluşan görüntü, hem optik sinir hem de görme yolları aracılığı ile beyindeki görme korteksine iletilmektedir. Bu duygusal sistem dışında her iki gözün birden ilgili gördüğü nesneye çevrilmesi ve her iki retina tabakada da aynı görüntünün oluşması adına kullanılmakta olan bir motor sistem vardır. Bu motor sisteme aynı zamanda göz dışı kaslar da denilmektedir.

Normal şartlarda gözler aynı noktaya bakmaktadırlar. Her iki göz tarafından beyne iletilen iki görüntü de, beyin tarafından birleştirilmektedir. Buna füzyon denir. Bu birleştirme sayesinde üç boyutlu görme sağlanmaktadır. Görme eylemi, gözler ve beyin üzerindeki hareket merkezleriyle ve göz dışında yer alan altı tane kas sayesinde sağlanmaktadır. Farklı yöne bakan iki göz tarafından beyine aktarılan görüntü ya beyin tarafından yok sayılacak ya da baskılanacaktır.

Şaşılığın (Strabismus) Nedenleri Nedir?

Şaşılığın nedeni tam olarak bilinememektedir. Bazı ailelerde genetik geçiş görülebilmektedir. Bazen de, gözlük kullanımından dolayı bozukluğa bağlı olarak oluşabilmektedir. Diğer sebepler arasında ya doğumsal temel tabanlı beyinde oluşan hasarlar ya mongolizm ya beyin tümörleri ya görmeyi azaltan katarakt ya göz yaralanmaları ya da oluşan tümörler şaşılığa neden olabilmektedir.

Şaşılığın Belirtileri Nelerdir?

Şaşılığın belirtileri arasında gözlerin aynı yöne bakması ilk sıradadır. Üç boyutlu görüntünün kaybolması ile bulanık görme de belirtilendendir. Hem baş hem de yüzün bir yana dönük olması ile gözlerin sulanması, ağrı ile baş ağrısı ve çift görme de belirtilerdedir. Ayrıca güneşli havalarda gözlerden ya birini ya da ikisini birlikte kullanmak için başı yana eğerek bakılması, yüzün bir yana çevrilerek bakılmaya çalışılması gibi belirtiler de görülebilmektedir.